Ηθική και Αξιόπιστη Τεχνητή Νοημοσύνη: Θεωρητικές Προσεγγίσεις & Πρακτικές Εφαρμογές

Εξάμηνο μαθήματος
1st semester
Κατηγορία μαθήματος
Compulsory
Πιστωτικές Μονάδες
5
Διδάσκοντες

Α. Νούσιας, Μ. Δαγιόγλου

Στοχος

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος ο φοιτητής / η φοιτήτρια θα είναι σε θέση να:

  • Κατανοεί την σημασία της ηθικής και αξιόπιστης Τεχνητής Νοημοσύνης (ΤΝ), τις ηθικές προκλήσεις και τα ηθικά ερωτήματα που τίθενται κατά την ανάπτυξη ενός συστήματος ΤΝ.
  • Κατανοεί βασικές έννοιες που περιγράφουν την αξιόπιστη ΤΝ και πως αυτές μπορούν να εφαρμοστούν στην πράξη κατά τη διάρκεια την ανάπτυξη μεθόδων ΤΝ
  • Κατανοεί τις δυσκολίες που επιβάλλει η αλληλεπίδραση των ανθρώπων με την ΤΝ στην ανάπτυξη αλγορίθμων ΤΝ
  • Αποκτά μία πλήρη εικόνα του ρυθμιστικού πλαισίου που αφορά ή σχετίζεται με την ΤΝ μέσα από μία αναλυτική νομική ταξονομία.
  • Γνωρίζει και να εφαρμόζει μεθόδους αξιολόγησης για τη συμμόρφωση ενός συστήματος με τις αρχές της ηθικής και αξιόπιστης ΤΝ

Επιπλέον το μάθημα αποσκοπεί στις ακόλουθες γενικές ικανότητες των φοιτητών

  • Ικανότητα οργάνωσης και σχεδιασμού εργασίας και διαχείρισης του χρόνου
  • Ικανότητα τεκμηριωμένης επικοινωνίας (προφορικής και γραπτής)
  • Ικανότητα επίλυσης προβλημάτων
  • Ικανότητα ανάπτυξης κριτικής σκέψης και ικανότητα για κριτικές προσεγγίσεις
  • Ικανότητα για ομαδική εργασία
  • Ικανότητα διεπιστημονικών προσεγγίσεων
  • Ικανότητα εφαρμογής των θεωρητικών γνώσεων στην πράξη
  • Ικανότητα για έρευνα
  • Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής

Περιεχομενα

  • Εισαγωγή στην ηθική της Τεχνητής Νοημοσύνης (ΤΝ): Τι είναι ηθική; Μέσα σε ποιο ηθικό πλαίσιο καλούμαστε να αναπτύξουμε ΤΝ;
  • Προσδιορισμός ηθικών αξιών: Βιωματικό εργαστήριο αποτύπωσης ηθικών διλημμάτων όπως προκύπτουν στην αρχαία ελληνική τραγωδία (βασισμένο στη μεθοδολογία που έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του ερευνητικού έργου VAST)
  • Διακυβέρνηση Δεδομένων (ΔΔ): Μοντέλα ΔΔ. Κοινοί Ευρωπαϊκοί Χώροι Δεδομένων. Δεδομένα εκπαίδευσης ΤΝ
  • Συστήματα ΤΝ και το πρόβλημα της "Ευθυγράμμισης" (The Alignment Problem): Εργαλεία εφαρμογής αξιόπιστης ΤΝ
  • Νομικό πλαίσιο: Περιγραφή της κανονιστικής ταξονομίας: GDPR, AIAct, Data Governance Act
  • Εκτίμηση Ρίσκου/Αντικτύπου: Εργαλεία επιμέτρησης διαφορετικών τύπων κινδύνου
  • Πρότυπα ΤΝ με γνώμονα την ηθική: Ο ρόλος των προτύπων και πρακτικές εφαρμογές για την αντιμετώπιση ηθικών προκλήσεων στο πεδίο
  • Ηθικά διλήμματα σε σύνθετα συστήματα: Περιγραφή σχετικών ηθικών θεωριών
  • Σενάριο εργασίας 1: Εφαρμογή των εργαλείων που αναφέρθηκαν στο μάθημα για την αξιολόγηση ενός συστήματος ΤΝ
  • Σενάριο εργασίας 2: Εφαρμογή των εργαλείων που αναφέρθηκαν στο μάθημα για την αξιολόγηση ενός συστήματος ΤΝ

Ενδεικτικη βιβλιογραφια

Books

  • Shosana Zuboff. 2019. The Age of Surveillance Capitalism: The Fight for a human future at the new Frontier of Power.
  • Jaron Lanier. 2014. Who Owns the Future.
  • Kat Holmes. 2019. Mismatch, How Inclusion Shapes Design, MIT Press.
  • Cathy O’Neil. 2016. Weapons of Math Destruction: How Big Data Increases Inequality and Threatens Democracy.
  • Brian Christian. 2020. The Alignment Problem.

Papers

Legal Drafts

  • A European Strategy for Data (2020).
  • Proposal for a Regulation on European Data Governance.
  • Data Governance Q&A.
  • The Digital Services Act package.